Skład komputerowy, korekta oraz druk zeszytów naukowych Prawa Człowieka/Humanistic Scientific Fascicles – Human Rights”. Poniżej słowo wstępne od Redaktora Naukowego.

Po raz kolejny przypadł mi zaszczyt redagowania, tym razem już 19 tomu (2016) cyklicznie ukazujących się „Humanistycznych Zeszytów Naukowych – Prawa Człowieka/Humanistic Scientific Fascicles – Human Rights” (HZNPC/HSFHR). Tradycyjnie już numer ten składa się z wyraźnych części, tj. artykułów, recenzji i not bibliograficznych, glos oraz sprawozdań. Obejmuje 16 wyselekcjonowanych i podwójnie recenzowanych artykułów oraz 2 sprawozdania, recenzję oraz glosę. Niestety i tym razem nie pojawiły się żadne publikacje studenckie, choć zauważyć należy coraz większe zainteresowanie publikowaniem w czasopiśmie doktorantów i praktyków. Mam nadzieję, że w przyszłości studenci przejawią większą aktywność. Niemniej jednak – w mojej i recenzentów ocenie – jest to ponownie numer bardzo interesujący, po raz kolejny wzmacniający pozycję Humanistycznych Zeszytów Naukowych Prawa Człowieka/Humanistic Scientific Fascicles Human Rights. Karol Bator z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach w tekście pt. Licencje przymusowe na patenty medyczne jako prawne narzędzie ochrony zdrowia omawia instytucje licencji przymusowej w zakresie wynalazków medycznych (w tym leków), do których dostęp jest niewystarczający lub wręcz niemożliwy. Autor analizuje ochronę życia i zdrowia ludzkiego jako podstawowe prawa człowieka oraz przybliża pojęcie wynalazku medycznego, a także przesłanki uzasadniające wkroczenie przez państwo w zakres praw podmiotowych twórcy (wynalazcy) i ograniczenie mu patentu na wynalazek, którego zadaniem jest ochrona zdrowia czy życia ludzkiego. Władysław Fedorenko z Narodowej Akademii Administracji Państwowej przy Prezydencie Ukrainy i Wołodymyr Krawczuk z Wschodnioeuropejskiego Uniwersytetu Narodowego im. Łesi Ukrainki w artykule pt. Polityczne prawa i wolności człowieka i obywatela w Ukrainie: pojęcie, rodzaje, charakterystyka omawiają istotę i treść politycznych praw i wolności człowieka w Ukrainie w realiach konstytucyjnych. Z kolei Wojciech Filipkowski, reprezentujący Uniwersytet w Białymstoku, w interesującym tekście pt. Analiza proponowanych zmian w polskim systemie pozbawiania owoców przestępstwa. Wybrane zagadnienia przedstawia analizę regulacji odnoszących się do nowych instytucji: przepadku składników i praw majątkowych przedsiębiorstw oraz przepadku rozszerzonego bez wyroku skazującego, wskazując na szereg uchybień związanych z techniką legislacyjną, a odnoszących się do użytych w projekcie sformułowań. Beata Gajek-Dyl z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach w opracowaniu pt. Znaczenie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w procesie ochrony interesów finansowych obywateli Unii Europejskiej prezentuje rolę Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w procesie ochrony interesów finansowych obywateli Unii Europejskiej, przypominając, że w ramach rozwoju integracji europejskiej, a także wobec coraz większych środków finansowych pozostających w gestii Wspólnot, pojawiła się potrzeba ustanowienia pewnych regulacji służących kontroli dysponowania tymi środkami. Sabina Grabowska z Uniwersytetu Rzeszowskiego w artykule Odpowiedzialność Prezydenta Macedonii za delikt konstytucyjny dokonuje analizy przepisów w tym zakresie. Wskazuje, że prezydent Macedonii za popełnienie deliktu konstytucyjnego odpowiada przed Sądem Konstytucyjnym. Wniosek w tej sprawie może złożyć grupa parlamentarzystów, a w stan oskarżenia stawia go parlament. Jeśli Sąd Konstytucyjny uzna zasadność zarzutów przedstawionych w akcie oskarżenia, to prezydent zostaje złożony z urzędu. Anna Hadała, również reprezentująca Uniwersytet Rzeszowski, w tekście pt. Nieważność nabycia nieruchomości przez cudzoziemca omawia przypadki wadliwości czynności prawnych oraz wskazuje ich rodzaje. Omawia także skutki wynikające z braku wymaganego zezwolenia oraz braku spełnienia pozostałych warunków, a także pozostałe przypadki wadliwości nabycia nieruchomości przez cudzoziemca. Emilia Jurgielewicz-Delegacz z Uniwersytetu w Białymstoku w artykule pt. Osoby niepełnosprawne – w tym niewidome i słabowidzące – jako uczestnicy ruchu drogowego, powołując się na prospołeczną politykę wyrównywania szans, opisuje prawa i obowiązki osób niewidomych i słabowidzących uczestniczących w ruchu drogowym oraz utrudnienia, jakie w nim napotykają. Krzysztof Kadys z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach w tekście pt. Działalność Rady Europy w zakresie bezpieczeństwa ekologicznego jako element systemu międzynarodowej ochrony środowiska podejmuje próbę wskazania, jak wygląda aktualny stan standardów w obszarze bezpieczeństwa ekologicznego wypracowany w systemie regionalnym oraz przedstawia główne kierunki działań Rady Europy mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego. Tomasz Moll z Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach w artykule pt. Zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego w drodze ustawy. Wybrane zagadnienia dokonuje analizy zadań publicznych wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, określanych jako zlecone w kontekście regulacji zawartych w Konstytucji, Europejskiej Karcie Samorządu Lokalnego oraz w samorządowych ustawach ustrojowych, oraz podejmuje próbę uchwycenia istoty zadań zleconych, cech wspólnych, a także różnic między zadaniami zleconymi a własnymi oraz problematykę odpowiedzialności za realizację zadań zleconych. Z kolei Grzegorz Ocieczek z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, reprezentujący także Centralne Biuro Antykorupcyjne, w interesującym tekście pt. Przyczyny rozwoju przestępczości w Polsce z uwzględnieniem przestępczości o charakterze narkotykowym, popartym wiedzą praktyczną uzupełnioną o słownik slangu narkotykowego, analizuje zagadnienia związane z przestępczością zorganizowaną w Polce ze szczególnym uwzględnieniem przestępczości o charakterze narkotykowym, konstruując także wnioski związane z potrzebą podjęcia działań zarówno ze strony instytucji państwowych, jak też instytucji pozarządowych w zakresie zwalczania tego rodzaju przestępczości. Justyn Piskorski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu w artykule pt. Zniewaga gestem wskazuje, że „prawo operuje słowem, gest emocją” a emocja – doznana obraza, staje się źródłem odpowiedzialności karnej. Omawia wątpliwości i tendencje z tym związane. Katarzyna Płonka-Bielenin z Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach w artykule pt. Ograniczenia praw o wolności jednostki w aspekcie zarządzania kryzysowego (Restrictions of Fundamental Rights and Freedoms in the Light of the of Crisis Management), analizując ustawę o zarządzaniu kryzysowym,stwierdza (i omawia) mogące wystąpić ograniczenia dotyczące wolności poruszania się, wolności organizowania i uczestnictwa w zgromadzeniach pokojowych, wolności osobistej obywateli podlegających ewakuacji, ograniczenia prawa własności oraz wolności prowadzenia działalności gospodarczej. Bartosz Płotka, reprezentujący Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, w tekście pt. Substancjalne krytyki koncepcji praw człowieka (Substantive Critiques of the Human Rights Concept) wskazuje, że już pierwsze regulacje prawne dotyczące praw czlowieka podlegały krytyce, omawia i analizuje krytyki substancjalne jako postrzegające koncepcję praw człowieka jako niemożliwą do naprawienia, pomyloną i złą w samej swojej istocie, a więc konieczną do odrzucenia. Wojciech Święch z Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w artykule Walka Václava Havla o prawa człowieka po 1989 roku ukazuje zaangażowanie Václava Havla w walkę o ochronę praw człowieka, która nie zakończyła się wraz z upadkiem komunizmu w Czechosłowacji, daleko wykraczając poza Republikę Czeską i wzbudzając niekiedy spore kontrowersje. Leszek Wieczorek – piszący te słowa reprezentant Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach – w swoim tekście pt. Przystosowanie do życia pełnoletnich wychowanków rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej po jej opuszczeniu prezentuje prawne formy opieki zastępczej w Polsce. Omawia instytucjonalne i rodzinne formy tej opieki oraz zasady dotyczące usamodzielniana osób je opuszczających. Prezentuje przy tym wyniki badań przeprowadzonych w Bytomiu na populacji 100 usamodzielnianych wychowanków, opisując sytuację pełnoletnich wychowanków rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej po jej opuszczeniu, umiejętności dnia codziennego, kontakt z instytucjami oraz urzędami, okres pobytu w pieczy zastępczej, zatrudnienie usamodzielnianych, sytuację mieszkaniową, źródła i wysokość dochodu oraz sytuację zawodową i gospodarowanie dochodem przez usamodzielnianych, a także pracę w wyuczonym zawodzie. Ostatni artykuł to tekst Iwony Wrońskiej z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach pt. Ochrona Praw Człowieka w Kanadzie: kwestia zaginionych i zamordowanych kobiet ludności rdzennej (Human Rights Protection in Canada: Case of Missing and Murdered Aboriginal Women), która opisuje rozbudowany w Kanadzie system ochrony praw człowieka i analizuje kwestie naruszenia przez Kanadę zobowiązań międzynarodowych z perspektywy zaginionych i zamordowanych kobiet ludności rdzennej. Całość numeru uzupełnia dokonana przez Leszka Wieczorka recenzja książki Grzegorza Krawca pt. Koncepcje płci człowieka a prawo administracyjne oraz sprawozdania z dwóch konferencji i dwie glosy. Wydaje się, że również i tym razem warto wyrazić nadzieję, iż kierowane do Szanownych Czytelników w niniejszym numerze „Humanistycznych Zeszytów Naukowych – Prawa Człowieka/Humanistic Scientific Fascicles – Human Rights” artykuły, glosy i recenzje oraz sprawozdania spotkają się (tak, jak to było w przypadku poprzednich numerów) z zainteresowaniem i będą stanowiły asumpt do dalszych rozważań i dociekań naukowych.

Leszek WIECZOREK

• ◄ poprzednia aktualność
• 72 / 80
• następna aktualność ►